Kedi sahipleri için tanıdık bir sahne: Masanın kenarındaki kalem, bardak ya da küçük bir obje... Ve yavaşça patisiyle iten bir kedi. Bu davranış yıllardır “kedi kaprisi” ya da “ilgi çekme çabası” olarak değerlendirilse de, bilim insanları bu alışkanlığın arkasında daha derin, evrimsel ve davranışsal nedenler olabileceğini söylüyor.
Kediler doğaları gereği meraklı ve avcıdır. Doğada bir avı yakalamadan önce patileriyle dürterek tepki verirler. Masadaki objeleri itmeleri de bu içgüdüsel davranışın evcil hayattaki versiyonu olabilir. Düşen ve hareket eden nesneler onların dikkatini çeker.
2020’de Animal Cognition dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, kediler bir davranışın sahibinden ilgi çektiğini fark ederse bunu tekrarlar. Masadan bir nesne düşürdüğünde siz dönüp tepki veriyorsanız, bu davranış ödüllendirilmiş olur ve kedi onu alışkanlık haline getirir.
Özellikle evde yalnız kalan veya yeterince oyun oynamayan kediler, çevreyle etkileşime geçme ihtiyacı duyar. Masadaki nesneleri itmek onlar için hem fiziksel bir aktivite hem de çevreyi keşfetme şeklidir. Bu davranış can sıkıntısına karşı bir çözüm olabilir.
Kediler düşen bir objeyi izlediklerinde aslında çevreleriyle ilgili neden-sonuç ilişkisi kurmayı öğreniyor olabilir. Bu, onların zekâlarını geliştirme yollarından biri olarak değerlendiriliyor. Düşen cismin sesi, tepki yaratması ya da hareket etmesi, kedinin merakını tetikler.
Kediler içgüdüsel olarak çevrelerini “sahiplenme” eğilimindedir. Masadaki objeler onların alanında yer alan dış unsurlar olarak algılanabilir. Bu objeleri yerinden oynatmak ya da düşürmek, onların bu alan üzerindeki kontrolünü pekiştirme biçimi olabilir.
