PANDEMİ / KAPANMA SÜRECİNDE ‘ÇEK’ ÖDEMELERİ
Çek hukuki mahiyeti ve itibarı ile önemli bir ödeme aracıdır. İşletmeler finansal akışlarını planlarken alacaklı çeklerinin vade günlerini dikkate almak durumundalar. Maaş ödemeleri, kira ödemeleri, borç ödemeleri ve buna benzer birçok ödemeleri çeklerinden tahsil edecekleri para ile yapmaktadırlar.
Bir işletmenin ticari itibarının en önemli göstergelerinden birisidir ‘çek’. 30 Nisan sabahı yürürlüğe giren ‘Vergi usul kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair vergi düzenlemesi’ne son anda eklenen bir geçici madde ile piyasada çek kaosu yaşandı.
Vadesi 30 Nisan ile 31 Mayıs arasına denk gelen çeklerin ibrazı 1 Hazirana ertelendi. Bu finansal akışını tahsil edeceği çek üzerine kurgulayan işletmenin buradan tahsil edeceği parayı 1 Haziran’a kadar beklemesi yada bu çek ile ilgili yasal işlem yapma hakkını aynı şekilde 1 Haziran sonrasına ertelemesi anlamına geliyordu. Alacaklı, çek hesabı müsait olsa dahi (hesapta para olması durumu) çekini tahsil edemiyordu.
30 Nisan sabahı tam bir kaos ortamı yaratan bu düzenlemenin ardından işletmelerden gelen tepkiler ile hızlıca bir düzenlemeye daha gidilerek karşılığı olan çeklerin ödenmesine ve karşılığı olmayan çeklerin ibrazı için 1 Haziran tarihinin beklenmesine karar verildi.
Çek sahibi firma bu çeki ödeme gücü olduğu halde hesabındaki parayı farklı bir hesaba aktarırsa ve çek karşılığı para ilgili hesapta bulunmazsa 1 Haziran’a kadar bu parayı farklı bir yerde değerlendirebilecek ve ticari itibarını sarsacak bir uygulamaya maruz kalmayacak. Yani borçlu kötü niyetli olduktan sonra alacaklının eli kolu bağlı durumda.
Alacaklı çek sahibi tahsil etmeyi planladığı çekin parası ile maaş ödemesi, kira ödemesi, kart borcu, kredi borcu ödemesi gibi ödemelerini yapacak ve başka alternatifi bulunmuyorsa; 1 Haziran’a kadar çek karşılığı kredi kullanmak ya da eksi hesaptan (KMH) faizi karşılığında para kullanmak zorunda kalacak, bu da işletmeleri ve dolayısıyla da şahısları bir hayli zorlayacağa benziyor.
Ali Tekli
@atekli01
Ali Tekli