Uzun bir hazırlık dönemini bitirip sona yaklaşan öğrencilere, mutlaka bir uzman eşliğinde tercih yapmalarını öneriyorum.
Tercih döneminde yapılan yanlışlar insanların hayat boyu bedel ödemelerine sebep olabilmektedir.Örneğin; 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında YGS’ye başvuran adayların istatistiki verilerini incelediğimizde daha önceden bir programa yerleştiği halde tekrar sınava başvuru yapan 560 bin adayın olması, sanırım doğru tercih yapmanın öneminin en etkili kanıtıdır.
Tercih sürecinde üniversite adayları, YGS ve LYS’lerde elde ettikleri sonuçlar çerçevesinde seçim yapacaklar. Bu seçimi yaparken de ÖSYM'nin 2018 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu tüm adaylar için yol gösterici önemli bir rehber olacaktır.
Daha doğrusu kriter olacağımız tek ve en önemli kaynak bu kılavuzdur. Ama daha da önemlisi bu kılavuzu doğru yorumlamak olacaktır. Tercih dönemi hasat dönemidir.Tercih döneminde her yıl bilinen yanlışlar maalesef tekrarlanır. Puanınız yetse bile tercihte yapacağınız sıralama yanlışlığı yüzünden hiçbir üniversiteye giremeyebilirsiniz.
Tercih döneminde alan tercihi hatası (puan hesaplanmayan alanlardan tercih yapmak), özel koşulları incelememe, tercih aralıklarında mantık hatası, meslek seçiminde yanlış kriterler gibi yanlışlar yapılmaktadır. Ama bunların yanında da en çok göze batan hata sıralama hatasıdır.
Şimdi bunu biraz daha ayrıntılı bir şekilde ele alalım. Sınav sonuçları açıklanıp belgeye baktığımızda birden fazla sayısal veri ile karşılaşırız. Bu yüzden sonuç belgesi ilk bakışta size karışık gelebilir. Tercih yaparken “Y-” ile başlayan bölümdeki (Y-YGS, Y-TM, Y-MF, Y-TS) puanları ve sıralamaları kullanacaksınız.
Bu verileri doğru yorumlamak doğru tercih yapmanızı sağlayacaktır. Tercih listesi oluşturulurken puandan ziyade, Türkiye başarı sıranızı göz önünde tutmalısınız. Bir önceki yıldaki başarı sıraları size bu konuda yardımcı olabilir. Her yıl sistem ya da sayılar değişse de başarı sıraları bize en sağlıklı göstergeyi sağlar. Örneğin: Başarı sıralaması ilk 5-6 binde olan öğrencilerin tercihlerine 2-3 binden başlamsını ama ağırlığı 4-10 bin arasına vermesini tavsiye ederim. Başarı sıralaması 20-25 binde olan öğrencilerin ortalama 8-10 binden başlayıp ağırlığı 15-30 bin başarı sıralamalarına vermeleri gerekmektedir.
Başarı sıralaması 50-60 binde olan öğrenciler de tercihe 25-35 binden başlayarak 40-70 bin aralığına yoğunlaşabilirler. Bu şekilde bir örnek başarı sıralamaları yazmış olsak ta gönlünüzde olan ama başarı sırası sizden çok yüksek olan bir bölümü de başlara yazabilirsiniz.
Önemli olan şey şudur liste hazırladığınızda kendi gerçek başarı sıranızı listenin ortalarına denk getirmeye çalışın. Puanların düşme ihtimaline karşın yüksek puanlı bir yere girebilme ihtimaliniz ortaya çıkarken, puanların çıkma ihtimaline karşılık ta listenin alt taraflarını sağlamlaştırdığınız için açıkta kalma olasılığınızı ortadan kaldırmış olursunuz.